حجت‌الاسلام والمسلمين علي بنايي نماينده مردم قم در مجلس شوراي اسلامي در مصاحبه با روزنامه 19 دی قم به تبیین زیر ساخت های حمل و نقل در قم پرداخته است.

در شماره قبلی روزنامه 19 دی مصاحبه‌اي با حجت الاسلام بنایی در مورد فعاليت‌هاي ستاد مردمي پيگيري مصوبات سفر مقام معظم رهبري در زمينه توسعه زيرساخت‌هاي حمل و نقل برون‌شهري استان قم انجام شده كه حجت‌الاسلام بنايي در آن مصاحبه به تشريح جزئيات زيرساخت‌هاي شبكه حمل و نقل قم در بخش برون‌شهري شامل فرودگاه بين‌المللي، حمل و نقل ريلي، آزادراه‌ها و اتوبان‌ها، احداث و تكميل رينگ كنارگذرهاي قم(رينگ چهارم قم)، تكميل و احداث تقاطع‌هاي غيرهمسطح نقاط اتصال محورهاي درون شهري و برون شهري، احداث پايانه‌هاي باربري و بارانداز(شهرك‌هاي حمل و نقل)، مركز مديريت كنترل ترافيك برون شهري استان و ساماندهي و روان‌سازي و ايمن‌سازي حمل و نقل و ترافيك برون‌شهري پرداخته است.

در بخش درون‌شهري نيز مسائلي همچون حمل و نقل عمومي و انبوه‌بر، احداث پايانه‌هاي مسافربري متمركز با انواع مدهاي حمل و نقل، احداث و تكميل رينگ‌هاي اصلي محورهاي شرياني شهر، ساماندهي و روان‌سازي و ايمن‌سازي حمل و نقل و ترافيك شهر، احداث و تكميل تقاطع‌هاي غيرهمسطح روي رينگ‌هاي اصلي و محورهاي شرياني شهر و...مورد توجه ستاد مردمي پيگيري مصوبات سفر مقام معظم رهبري به قم قرار گرفته است كه در اين مصاحبه به آنها اشاره مي‌شود.

اين ستاد به دنبال تاكيد رهبر فرزانه انقلاب اسلامي در خصوص محروميت‌زدايي از استان قم با بهره‌گيري از كارشناسان و متخصصان زبده تشكيل شده است. اين ستاد از سال ۸۹ تاکنون حدود ۱۲ جلسه در زمینه زيرساخت‌هاي حمل و نقل تشکیل داده است و پس از ۳ ماه کار مستمر و جدی توسط مشاوران و مختصصان امور ترافیکی در استان، کارهای زیرساختی و جامع در رابطه با معضل ترافیک استان مطالعه و بررسی و همه اینها در قالب گزارشی مدون آماده شده است که برای اجرایی‌شدن تحویل مسئولان مربوطه داده می‌شود.

گفتگوی ما با حجت‌الاسلام بنايي رئيس ستاد مردمي پيگيري مصوبات سفر رهبري به قم را بخوانيد:

آقاي بنايي در سال‌هاي اخير به خاطر برخي سياست‌هاي نظام، گرايش مردم به استفاده از حمل و نقل عمومي و انبوه‌بر به خصوص مترو و منوريل روزافزون شده است، بفرمائيد استفاده از اين قبيل شبكه‌هاي حمل و نقلي چه مزايايي دارد؟

یکی از مهمترين مواردی که به حل بحران ترافیک در شهر‌های بزرگ کمک می‌کند، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و انبوه‌بر ‌است. استفاده از اين گونه وسايل علاوه بر اينكه از ايمني بالاتري برخوردار است، بلكه در كاهش ترافيك، كاهش مصرف انرژي، تسهيل در جابجايي مسافر، سرعت بالا در انتقال مسافر و پائين‌بودن هزينه حمل مسافر تاثير بسزايي دارد.

علاوه بر اين، استفاده از حمل و نقل عمومي و انبوه‌بر در کاهش آلايندگي‌هاي زیست محیطی، گسترش فرهنگ نظم و انضباط، کاهش تصادفات رانندگی و... موثر بوده و نوعي شبكه حمل و نقل كارآمد را براي شهروندان قمي و زائران رقم مي‌زند.

البته سیستم حمل و نقل عمومی و انبوه‌بر باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی و طراحی شوند که موجب تمایل بیشتر مردم به استفاده از اين سيستم و در نهايت امکان ایجاد فرصت‌های رشد و توسعه آتی شهر قم در آنها دیده شود.

در طول ماه‌هاي گذشته شاهد اظهارات چالش‌برانگيزي درباره نحوه عبور منوريل از مقابل حرم مطهر حضرت معصومه(س) بوديم و شخصيت‌هاي مختلفي اعم از كارشناسان معماري و شهرسازي و چهره‌هاي برجسته حوزوي با اين اقدام صريحاً مخالفت كردند، نظر جنابعالي در اين زمينه چيست؟

پروژه منوريل برای اولین بار در کشور در قم احداث می‌شود که این مسئله باعث خوشحالی شهروندان قمي است و افتتاح این پروژه تاثير بسزايي در كاهش ترافیک شهر قم به‌ویژه در روزهاي پاياني هفته دارد.

اما اينكه منوريل از مقابل گنبد حرم مطهر حضرت معصومه(س) عبور كند، نكته ظريف و حساسي است كه بايد مورد توجه مسئولان قرار گيرد. به نظر بنده اولین تاثیرعبور منوریل از مقابل حرم مطهر، از بین رفتن فضای روحانی و قدسي حرم حضرت معصومه(س) است. اصلاً در هيچ جای عالم فضای قدسی و معنوي را با ستون‌های بتن آرمه خراب نمی‌کنند که قطار دائماً در حرکت باشد و نماي صحن را از بین ببرد.

از سويي ديگر عبور منوريل از مقابل حرم مطهر حضرت معصومه(س) و وجود ستون هاي زياد اين پروژه در جوار حرم مطهر كه منجر به اغتشاش بصري مي‌شود، مغاير با رهنمودهاي مقام معظم رهبري در خصوص حفظ هويت اسلامي در معماري و شهرسازي است، بنابراين باید در اجراي پروژه منوریل از کارشناسان خبره و اهل فن استفاده شود چراکه بحث مونوریل برای یک یا 2 سال نیست و اگر کار کارشناسی در اجراي اين طرح صورت نگیرد آیندگان ما را توبیخ خواهند کرد.

ما براي بحث کارشناسی اهمیت و اعتبار فراواني قائل هستيم و باید کارشناسانی از وزارت کشور و دانشگاه‌ها براي اجراي پروژه منوريل حضور یافته و اینطور نباشد که صرفا از چند نفر که ممکن است مشاور شرکتی باشند به عنوان کارشناس استفاده شود.

با احداث منوريل كه مخالف نيستيد؟

خير. همان گونه كه عرض كردم اين پروژه باعث خوشحالي شهروندان قمي است، و ما با اصل احداث منوریل مخالفتی نداریم، اما در مورد نحوه و مسير اجراي اين پروژه ديدگاه‌هايي وجود دارد كه اي كاش اين طرح با كارشناسي بهتري اجرا مي‌شد.

به نظر شما اگر اين پروژه در مسير حرم تا جمكران تعريف مي‌شد جذاب‌تر نبود؟

يكي از دغدغه‌هاي ما همين است كه اگر احداث این پروژه در مسیر ۷ کیلومتری حرم تا جمکران تعریف می‌شد، جذاب‌تر بود و با توجه به اينكه پروژه بلوار پيامبر اعظم(ص) در دست احداث است، سازوکارهای مناسب براي اجراي طرح منوريل در اين مسير فراهم بود، اما در حال حاضر در مقابل حرم مطهر که تمام دنیا برای زیارت به قم می‌آیند ستون‌هایی چیده شده که مانع دید حرم خواهد شد.

آقاي بنايي طبق اظهارات برخي كارشناسان، با اجراي پروژه منوريل، عملاً پروژه خط B مترو حذف شده است، مگر شوراي ترافيك مجوز احداث پروژه مترو را صادر نكرده بود؟

سئوال مهمي پرسيديد. چند سال پیش شورای ترافیک مجوز ساخت خطوط A و B مترو قم را صادر کرد، اما متاسفانه بعد از مدتی تصمیم مسئولان تغییر کرد و خط B مترو – كه از انتهاي خيابان 19 دي آغاز و با عبور از خیابان‌هاي ارم و صفائیه و شهرک قدس به پردیسان و نهایتاً ورزشگاه یادگار امام منتهی می‌شود- حذف و به جای آن مجوز ساخت منوریل داده شد.

البته خط B مترو يكي از پرترافيك‌ترين خطوط ريلي درون‌شهري قم بود كه مطمئناً اقبال مردم قم به اين خط به لحاظ بافت شهري قم بسيار بيشتر از پروژه منوريل بود و ضرورت احداث آن به شدت احساس مي‌شود ولي متاسفانه حذف شد.

مدتهاست كه مسئولان از اجراي پروژه خطA قطار شهري (مترو) خبر مي‌دهند اما عملاً فعاليت‌هاي چشمگيري براي ايجاد اين پروژه مشاهده نشده است. چرا؟

تمركز مسئولان اجرايي به احداث پروژه منوريل باعث شده كه از احداث خط A مترو غفلت كنند، در حالي كه اجراي مترو ضرورتي انكارناپذير براي قم است، به خصوص خط A مترو كه به مسجد مقدس جمكران منتهي مي‌شود و با اجراي اين پروژه بخش قابل توجهي از مشكلات ترافيكي قم و رفت و آمد شهروندان به جمكران برطرف مي‌شود.

به اعتقاد ما پروژه منوريل به تنهايي نمي‌تواند مشكل ترافيك قم را برطرف كند‏، بنابراين اين باور بايد در بين مسئولان اجرايي ايجاد شود كه پروژه مترو بايد به موازات منوريل از پيشرفت فيزيكي برخوردار باشد تا اين دو پروژه در روند كاهش ترافيك تاثير داشته باشد.

البته بنده به لحاظ نياز ضروري قم به احداث مترو، طي نامه‌هاي جداگانه‌اي به مسئولان كشور، ضرورت تسريع در روند اجراي خط A مترو و همچنين مطالعه و بررسي آثار تبديل خط مترو به منوريل را متذكر شدم و اميدوارم اين پيگيري‌ها به نتيجه برسد.

شايد بعضي از شهروندان قمي مسير خط A قطار شهري(مترو) را ندانند، قرار است اين پروژه از چه مسيرهايي عبور كند؟

خوشبختانه خط A مترو از مناطق كمتر توسعه يافته قم هم عبور مي‌كند تا ان شاء الله اين پروژه گامي در راستاي محروميت‌زدايي از اين مناطق باشد. اين خط از پايانه ويژه جمكران آغاز و با عبور از مسيرهاي ميدان بقيه‌الله، ميدان ولي عصر(عج)، ميدان پليس، بلوار شهيد دل آذر، ميدان ميرزاي قمي، خيابان آذر، سه راه بازار، ميدان مطهري، خيابان امامزاده ابراهيم، ميدان معصوميه، ميدان كشاورز و بلوار قلعه كامكار به پايانه غربي مسافري قم واقع در ابتداي جاده ساوه منتهي مي‌شود.

در سال گذشته شهردار سابق قم از كسري بودجه قطار شهري خبر داده بود، آيا براي رفع اين مشكل تدبيري انديشيده شده است؟

به استناد تغييرات صورت گرفته در اعتبارات احداث قطار شهري قم در كميسيون تلفيق بودجه سال 1389 مبلغ هزار و 98 ميليارد ريال براي احداث قطار شهري قم نهايي شد كه اين رقم در بودجه سال 89 به 792 ميليارد ريال كاهش يافت و مبلغ 623 ميليارد ريال آن يعني 57 درصد از مبلغ اوليه منجر به مبادله موافقتنامه و طي دو مرحله تخصيص 454 ميليارد ريال اعتبار در وجه شهرداري قم پرداخت شد كه اين ميزان حدود 40 درصد مبلغ اوليه است.

با توجه به پيشرفت فيزيكي پروژه منوريل و شروع عمليات احداث مترو، عدم تجهيز به موقع منابع مالي سبب طولاني‌شدن فرايند زماني پيش‌بيني شده براي اجراي اين پروژ‌ه‌ها مي‌شود لذا بنده با ارسال نامه‌اي به آقاي دكتر عزيزي معاون راهبردي و نظارت رئيس جمهوري تقاضاي جبران كسري تخصيص سال 89 و دو دوازدهم اعتبارات سال جاري مربوط به احداث قطار شهري را ارائه دادم كه اميدواريم هر چه زودتر اين اعتبارات اختصاص يابد.

از سويي ديگر طبق مصوبه مجمع تشخيص مصلحت نظام در سال 88، مبلغ 700 ميليون دلار براي تامين تجهيزات و احداث خطوط قطارهاي شهري كلان شهر‌هاي كشور كه داراي طرح مصوب قطار شهري هستند، اختصاص يافت كه سهم قم از اين اعتبارات 52 ميليون دلار اعلام شده بود، در حالي كه براي هر كدام از كلانشهرها 158 ميليون دلار در نظر گرفته شد و ما سعي كرديم با ارسال نامه‌هايي به مسئولان كشور اين مشكل را برطرف كنيم تا اين 700 ميليون دلار به صورت متعادل و متوازن در بين كلانشهرها توزيع شود.

امسال تلاش جنابعالي و مسئولان براي اختصاص اعتبارات مورد نياز قطار شهري قم مثمرثمر بوده است؟

خوشبختانه امسال پيگيري‌هاي خوبي براي اخذ اعتبارات قطار شهري انجام شده و در پيش‌بيني لايحه بودجه سال 90 دولت مبلغ 640 ميليارد ريال اعتبار براي قطار شهري قم در نظر گرفته شده بود كه با توجه به اهميت اجراي پروژه‌هاي قطار شهري در قم، رايزني‌هايي در كميسيون عمران مجلس انجام داديم و اين مبلغ را به دو هزار و 440 ميليارد ريال افزايش داديم.

اميدوارم با پيگيري‌هايي كه انجام شده شاهد تخصيص اعتبارات مورد نظر براي قطار شهري قم باشيم تا بتوانيم با راه‌اندازي پروژه‌هاي در دست اجرا، مشكلات شهر قم را كاهش دهيم. البته استان قم با توجه به جايگاه زائرپذيربودن آن و همچنين كمبود زيرساخت‌ها و جمعيت بالاي يك ميليون نفري در رديف استان‌هاي تخصيص بودجه عمراني قرار دارد كه ما به دنبال استفاده از ظرفيت ايجاد شده براي عمران و آباداني استان قم هستيم.

در گزارش ستاد مردمي پيگيري مصوبات سفر مقام معظم رهبري، در بين حمل و نقل عمومي و انبوه‌بر غير از مترو و منوريل، چه وسايل ديگري پيش‌بيني شده است؟

البته در اين گزارش خط C قطار شهري هم به صورت حلقوي مورد اشاره قرار گرفته كه از ميدان ميرزاي قمي آغاز مي‌شود و با عبور از مسيرهاي خيابان شهيد روحاني، بلوار 15 خرداد، ميدان 15 خرداد، ميدان باجك(تبادل با منوريل در مسير رودخانه)، خيابان كيوانفر، خيابان آيت‌الله كاشاني، ميدان معصوميه(تبادل با خط B قطار شهري)، ميدان امام حسين(ع)، بلوار جمهوري، ميدان صفائيه، خيابان دورشهر، ميدان رسالت، بلوار بسيج، تقاطع با بزرگراه حرم جمكران، ميدان گلزار شهدا و خيابان شهيد روحاني به ميدان ميرزاي قمي منتهي مي‌شود.

در كنار سيستم قطار شهري، ايجاد خطوط اتوبوسراني B.R.T هم مي‌تواند تا حد زيادي در كاهش ترافيك موثر باشد، بنابراين چهار خط اتوبوسراني در نقاط مهم قم پيش بيني شده كه در صورت اجراي اين طرح و ساير طرح‌هاي حمل و نقل عمومي و انبوه‌بر مي‌توان اميدوار بود كه قدم‌هاي بزرگي در كاهش ترافيك برداشته شده است.

خط يك اتوبوسراني B.R.T شامل مسيرهاي ميدان معصوميه، ميدان نفت، ميدان امام خميني(ره)، حرم مطهر؛ خط دو در مسير ميدان صفائيه، بلوار امين، بلوار غدير، شهرك پرديسان؛ خط سه شامل مسيرهاي ميدان مفيد، بلوار صدوق، ميدان صدوق، ميدان شهيد مفتح و خط چهار شامل مسيرهاي ميدان پليس، بلوار شهيد دل آذر، خيابان آذر، بازار و خيابان ارم است.

ممكن است قم از لحاظ حمل و نقل درون شهري توسعه خوبي پيدا كند اما اگر پايانه مسافربري متمركزي وجود نداشته باشد چگونه مي‌تواند نقش مهم مواصلاتي بودن 17 استان كشور را ايفا كند؟

البته در اين زمينه احداث پايانه‌هاي مسافربري متمركز با انواع مدهاي حمل و نقل مورد نظر مسئولان است، چراكه با توجه به موقعيت استراتژيك و جغرافيايي استان قم و راه‌هاي مواصلاتي از جنوب به آن و به ويژه با بازگشايي محور قم – گرمسار، پايانه اصلي مسافري قم مي‌تواند به كليه مسافران شهرهاي جنوبي كه قصد سفر به مشهد، شمال شرقي و يا شمال را دارند سرويس‌دهي كرده و با تبادل سفر و كوتاه كردن مسير قم – تهران تا گرمسار عملا جايگزين پايانه جنوبي تهران شود.

حال چنانچه سه مسير راه‌آهن سراسري منتهي به قم نيز در پايانه مركزي مذكور به صورت تركيبي با ساير وسائل حمل و نقل هماهنگ و تبادل سفر كند. نقش و جايگاه قم به عنوان محور مواصلاتي 17 استان كشور و اتصال به استان‌هاي شمالي بيشتر متصور مي‌شود.

علاوه بر اين، احداث پايانه چندمنظوره شمالي(احياي مجدد طرح هزار هكتاري پايانه شمالي شهر قم به منظور تجميع كليه خطوط حمل و نقل درون شهري و برون شهري)، پايانه چندمنظوره جنوبي، پايانه چندمنظوره ويژه جمكران، پايانه چندمنظوره غربي قم و پايانه‌هاي مسافري درون شهري هم مورد توجه قرار گرفته است.

روزنامه 19 دی
یکشنبه 23 مرداد 1390

• < قبلی
• بعدی >